มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน มผช.537/2547
น้ำมะนาวผง
1. ขอบข่าย
1.1
มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้ครอบคลุมน้ำมะนาวที่ทำให้แห้งและบดเป็นผงหรือทำเป็นเกล็ด
ใช้สำหรับปรุงอาหารบรรจุในภาชนะบรรจุ
2. บทนิยาม
ความหมายของคำที่ใช้ในมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้ มีดังต่อไปนี้
2.1 น้ำมะนาวผง หมายถึง
ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำมะนาวสดไปให้ความร้อนจนเข้มข้น ทิ้งให้เย็น
ผสมน้ำตาลไอซ์ซิ่งที่ร่อนแล้วตามอัตราส่วนที่เหมาะสม อาจเติมสารเพิ่มความเป็นกรด
นำมาบดให้ละเอียด หรือทำเป็นเกล็ดเล็ก ๆ แล้วนำไปอบให้แห้ง
3. คุณลักษณะที่ต้องการ
3.1 ลักษณะทั่วไป ต้องเป็นผงละเอียดหรือเป็นเกล็ดเล็กๆ แห้ง
ไม่จับตัวเป็นก้อน
3.2 สี ต้องมีสีที่ดีตามธรรมชาติของส่วนประกอบที่ใช้
3.3 กลิ่นรส ต้องมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของส่วนประกอบที่ใช้
ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไม่พึงประสงค์
3.4 การละลาย ของเหลวที่ได้ต้องมีลักษณะที่ดีตามธรรมชาติของส่วนประกอบที่ใช้
เมื่อตรวจสอบโดยวิธีให้คะแนนตามข้อ 8.1 แล้ว
ต้องได้คะแนนเฉลี่ยของแต่ละลักษณะจากผู้ตรวจสอบทุกคน ไม่น้อยกว่า 3 คะแนน
และไม่มีลักษณะใดได้ 1 คะแนน จากผู้ตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง
3.5 สิ่งแปลกปลอม ต้องไม่พบสิ่งแปลกปลอมที่ไม่ใช่ส่วนประกอบที่ใช้
เช่น เส้นผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นส่วนหรือสิ่งปฏิกูลจากสัตว์
3.6 วอเตอร์แอกทิวิตี (water activity) ต้องไม่เกิน
0.5
หมายเหตุ วอเตอร์แอกทิวิตี (water activity) เป็นปัจจัยสำคัญในการคาดคะเนอายุการเก็บอาหารและเป็นตัวบ่งชี้ถึงความปลอดภัยของอาหารโดยทำหน้าที่ควบคุมการอยู่รอด
การเจริญ และการสร้างสารพิษของจุลินทรีย์
3.7 วัตถุเจือปนอาหาร หากมีการใช้สารเพิ่มความเป็นกรดให้ใช้ได้ตามชนิดและปริมาณที่กฎหมายกำหนด
3.8 จุลินทรีย์
3.8.1 สตาฟิโลค็อกคัส ออเรียส (Staphylococcus aureus) ต้องไม่พบในตัวอย่าง
1 กรัม
3.8.2 เอสเชอริเชีย โคไล (Escherichia coli) โดยวิธีเอ็มพีเอ็น
(MPN) ต้องน้อยกว่า 3 ต่อตัวอย่าง 1 กรัม
3.8.3 ยีสต์และราต้องไม่เกิน 100 โคโลนีต่อตัวอย่าง 1 กรัม
4. สุขลักษณะ
4.1 สุขลักษณะในการทำน้ำมะนาวผง ให้เป็นไปตามคำแนะนำตาม GMP
5. การบรรจุ
5.1 ให้บรรจุน้ำมะนาวผงในภาชนะบรรจุที่สะอาด แห้ง ปิดได้สนิท
และสามารถป้องกันการปนเปื้อนจากสิ่งสกปรกภายนอกได้
5.2 น้ำหนักสุทธิของน้ำมะนาวผงในแต่ละภาชนะบรรจุ
ต้องไม่น้อยกว่าที่ระบุไว้ที่ฉลาก
6. เครื่องหมายและฉลาก
6.1 ภาชนะบรรจุน้ำมะนาวผงทุกหน่วย อย่างน้อยต้องมีเลข อักษร
หรือเครื่องหมายแจ้งรายละเอียดต่อไปนี้ให้เห็นได้ง่าย ชัดเจน
(1) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ์ เช่น น้ำมะนาวผง มะนาวผงพร้อมปรุง
(2) ส่วนประกอบที่สำคัญ
(3) ชนิดและปริมาณวัตถุเจือปนอาหาร (ถ้ามี)
(4) น้ำหนักสุทธิ
(5) วัน เดือน ปีที่ทำ และวัน เดือน ปีที่หมดอายุ หรือข้อความว่า
"ควรบริโภคก่อน (วัน เดือน ปี) "
(6) ข้อแนะนำในการบริโภคและการเก็บรักษา
(7) ชื่อผู้ทำ หรือสถานที่ทำ พร้อมสถานที่ตั้ง
หรือเครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียน
ในกรณีที่ใช้ภาษาต่างประเทศ
ต้องมีความหมายตรงกับภาษาไทยที่กำหนดไว้ข้างต้น
7. การชักตัวอย่างและเกณฑ์ตัดสิน
7.1 รุ่น ในที่นี้ หมายถึง น้ำมะนาวผงที่ทำโดยกรรมวิธีเดียวกัน
ในระยะเวลาเดียวกัน
7.2 การชักตัวอย่างและการยอมรับ
ให้เป็นไปตามแผนการชักตัวอย่างที่กำหนดต่อไปนี้
7.2.1 การชักตัวอย่างและการยอมรับ
สำหรับการทดสอบสิ่งแปลกปลอมการบรรจุและเครื่องหมายฉลากให้ชักตัวอย่างโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน
จำนวน 3 หน่วยภาชนะบรรจุเมื่อตรวจสอบแล้วทุกตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 3.5 ข้อ 5.
และข้อ 6. จึงจะถือว่าน้ำมะนาวผงรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
7.2.2 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบลักษณะทั่วไป
สีกลิ่นรสและการละลาย ให้ใช้ตัวอย่างที่ผ่านการทดสอบตามข้อ 7.2.1 แล้ว จำนวน 3
หน่วยภาชนะบรรจุเมื่อตรวจสอบแล้วทุกตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 3.1 ถึงข้อ 3.4
จึงจะถือว่าน้ำมะนาวผงรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
7.2.3 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบวอเตอร์แอกทิวิตี (water
activity) และวัตถุเจือปนอาหารให้ชักตัวอย่างโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน จำนวน 3
หน่วยภาชนะบรรจุเพื่อทำเป็นตัวอย่างรวม โดยมีน้ำหนักรวมไม่น้อยกว่า 200 กรัม
กรณีตัวอย่างไม่พอให้ชักตัวอย่างเพิ่มโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกันให้ได้ตัวอย่างที่มีน้ำหนักรวมตามที่กำหนด
เมื่อตรวจสอบแล้วตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 3.6 และข้อ 3.7
จึงจะถือว่าน้ำมะนาวผงรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
7.2.4 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบจุลินทรีย์ให้ชักตัวอย่างโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกันจำนวน
3 หน่วยภาชนะบรรจุเพื่อทำเป็นตัวอย่างรวม โดยมีน้ำหนักรวมไม่น้อยกว่า 200 กรัม
กรณีตัวอย่างไม่พอให้ชักตัวอย่างเพิ่มโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกันให้ได้ตัวอย่างที่มีน้ำหนักรวมตามที่กำหนด
เมื่อตรวจสอบแล้วตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 3.8
จึงจะถือว่าน้ำมะนาวผงรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
7.3 เกณฑ์ตัดสิน
ตัวอย่างน้ำมะนาวผงต้องเป็นไปตามข้อ 7.2.1 ข้อ 7.2.2 ข้อ 7.2.3 และข้อ
7.2.4 ทุกข้อ จึงจะถือว่าน้ำมะนาวผงรุ่นนั้นเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้
8. การทดสอบ
8.1 การทดสอบลักษณะทั่วไป สีกลิ่นรสและการละลาย
8.1.1 ให้แต่งตั้งคณะผู้ตรวจสอบ
ประกอบด้วยผู้ที่มีความชำนาญในการตรวจสอบน้ำมะนาวผงอย่างน้อย5 คน
แต่ละคนจะแยกกันตรวจและให้คะแนนโดยอิสระ
8.1.2 เทตัวอย่างน้ำมะนาวผงลงในจานกระเบื้องสีขาว
ตรวจสอบลักษณะทั่วไปและสีโดยการตรวจพินิจ
8.1.3 เทตัวอย่างน้ำมะนาวผงลงในภาชนะที่เหมาะสม
เติมน้ำเดือดตามปริมาณที่ระบุไว้ที่ฉลาก ทิ้งให้ละลาย 30 วินาที
ตรวจสอบกลิ่นรสและการละลายโดยการตรวจพินิจและชิม
8.1.4 หลักเกณฑ์การให้คะแนน ให้เป็นไปตามตารางที่ 1
 |
| ตารางที่ 1 หลักเกณฑ์การให้คะแนน |
8.2 การทดสอบสิ่งแปลกปลอมภาชนะบรรจุเครื่องหมายและฉลาก
ให้ตรวจพินิจ
8.3 การทดสอบวอเตอร์แอกทิวิตี (water activity)
ให้ใช้เครื่องวัดวอเตอร์แอกทิวิตีที่ควบคุมอุณหภูมิได้ที่ (25 ± 2) องศาเซลเซียส
8.4 การทดสอบวัตถุเจือปนอาหาร
ให้ใช้วิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เป็นที่ยอมรับ
8.5 การทดสอบจุลินทรีย์
ให้ใช้วิธีทดสอบตาม AOAC หรือ BAM หรือวิธีทดสอบอื่นที่เป็นที่ยอมรับ
8.6 การทดสอบน้ำหนักสุทธิ
ให้ใช้เครื่องชั่งที่เหมาะสม
